1.Εισαγωγή
Σε αυτό το φυλλάδιο μπορείτε να βρείτε ένα πρωτότυπο θεατρικό για την Επέτειο της 28ης Οκτωβρίου 1940, που δημιουργήθηκε από μία τάξη και σκόρπισε συναισθήματα χαράς, ικανοποίησης και συγκίνησης στη σχολική γιορτή…
Συγκεκριμένα, παρουσιάστηκε την Πέμπτη 27 Οκτωβρίου 2022 στην αίθουσα εκδηλώσεων του Δ.Σ. Αγίου Πέτρου Κιλκίς, μπροστά σε μαθητές και μαθήτριες όλων των τάξεων, γονείς/κηδεμόνες και συγγενείς, οι οποίοι είχαν την ευκαιρία να απολαύσουν μία θεατρική παράσταση.
“Ένας μήνας προετοιμασίας, όχι μόνο για τις πρόβες, αλλά για την ιδέα ενός ιδιαίτερου σεναρίου. Η μελέτη στο διαδίκτυο για τη ζωή των ανθρώπων στην Κατοχή, την προβολή της ταινίας “Οι Γερμανοί ξανάρχονται”, την αξιοποίηση της εμπειρίας της Δ’ Τάξης (“Κομπινα…δόροι σε ρυθμό 12/4”) στο Μαθητικό Ραδιόφωνο European School Radio και ειδικά στο “Θέατρο στο ραδιόφωνο”, το τραγούδι “Στην Κατοχή” του συνεργαζόμενου σχολείου μας Μουσικού Σχολείου Βέροιας, τον θρυλικό ήρωα Γιώργο Θαλάσση, έναν προγραμματισμένο σχολικό περίπατο τέλη Σεπτεμβρίου, η συνεργασία και η υποστήριξη από το σχολείο μας, και φυσικά η καλή μας διάθεση, ήταν τα μυστικά μας για την έμπνευση, τη δημιουργία, την καινοτομία… Φτιάξαμε μία ιστορία που την ονομάσαμε “Το ραδιόφωνο στην κατοχή μάς θυμίζει”, έχει κύριο θέμα το ραδιόφωνο και την ενημέρωση, που ήταν απαγορευμένη την περίοδο της κατοχής, δείχνει την Αντίσταση από την τότε θαρραλέα νεολαία, και η οποία κλείνει με ένα αντιπολεμικό μήνυμα. Δράση, φόβος, θάρρος, τόλμη, εθνική περηφάνια, αλλά και απολογιστική διάθεση για τα δεινά του πολέμου στον κόσμο μας… Αυτά βιώσαμε, πρωταγωνιστές και θεατές μέσω της παράστασης. Ζωντανέψαμε, επίσης, το λαογραφικό μας μουσείο στο παλαιό διδακτήριο, αφού εκεί ουκ ολίγες φορές κάναμε τις επισκέψεις μας, στις οποίες ανακαλύψαμε πολύτιμα αντικείμενα του παρελθόντος και από εκεί δανειστήκαμε υλικό για το σκηνικό μας και τις ενδυμασίες… Ήταν ένα μοναδικό ταξίδι γνώσης…”
Στον λόγο, που αναγνώστηκε πριν την έναρξη της παράστασης από την κ. Ευτυχία Τούλιου αναφέρθηκε ότι η παράσταση παρουσιάζεται μία χρονική περίοδο που επανήλθαμε στις δια ζώσης σχολικές εορτές, μετά από την πανδημία, και αυτό έκανε τους συντελεστές που εργαστήκαν για αυτό να νιώθουν ακόμα μεγαλύτερη την ευθύνη για επιτυχία της, ώστε να χαρούν τα παιδιά τη συμμετοχή τους, να μεταδώσουν το μήνυμα σε όλους τους θεατές. Πώς; Μέσα από τις βιωματικές μουσικοκινητικές δραστηριότητες θεατρικής αγωγής, που αναδεικνύουν δημιουργικά την ιστορία της χώρας μας. Τα παιδιά βιώνουν με σώμα, μυαλό και καρδιά τα γεγονότα που σημάδεψαν όλους τους πατριώτες μας.
Λεγόμαστε και νιώθουμε Έλληνες, μαθαίνοντας για τους ανθρώπους που τίμησαν την Πατρίδα μας. Στον πόλεμο οι στρατιώτες μας, οι άντρες που πήραν τα όπλα και με θάρρος έφυγαν για τα βουνά. Οι γυναίκες, ατρόμητες, να φροντίζουν τους άντρες τους, να στέλνουν πολεμοφόδια, να ενθαρρύνουν με κάθε τρόπο όσους βρίσκονταν στην πρώτη γραμμή. Ιδιαίτερη αναφορά σήμερα θα κάνουμε στην Αντίσταση που έκαναν τα παιδιά, όταν αψηφούσαν τον κίνδυνο και έλεγαν με τον δικό τους τρόπο ξανά και ξανά ΟΧΙ στους κατακτητές.
Σε πολύ λίγο θα απολαύσετε ένα πρωτότυπο θεατρικό έργο που γράψαμε, σκηνοθετήσαμε, δραματοποιήσαμε και ζωντανέψαμε στη σκηνή με τα παιδιά. Τα παιδιά του τώρα, για τα παιδιά του τότε. Για κάποιους ήρωες, που δεν ξέρουμε τα ονόματά τους…
Είχαμε έμπνευση από πολλά. Από μία σχολική εκδρομή που πήγαμε εδώ κοντά, από μελέτη διάφορων ιστορικών πηγών που εντοπίσαμε στο διαδίκτυο σχετικά με το ραδιόφωνο στην κατοχή, από ένα αληθινό γράμμα που πρωταγωνιστεί στην ιστορία μας, από το τραγούδι “Στην Κατοχή” που γράφτηκε στο πλαίσιο συνεργασίας σχολείων του Μαθητικού Ραδιοφώνου για την ιστορία του ραδιοφώνο, σε Σύνθεση και Εκτέλεση Μουσικού Σχολείου Βέροιας και στίχους Ελληνικού Σχολείου Βούπερταλ. Μέρα με τη μέρα, ανακαλύπταμε ότι όλα έδεναν μεταξύ τους, σαν ένα παζλ. Κι αυτό είναι ένα μάθημα, ότι όταν δημιουργούμε με αγάπη, σεβασμό στη σκέψη του άλλου, διάθεση για συνεχή βελτίωση δίχως να αγκομαχούμε, έχουμε την αρμονική σύνθεση της φαντασίας, που από πολλές, γίνονται μία. Είμαστε “Ένα” και προχωράμε όλοι μαζί. Όλοι μαζί δεν πάλεψαν και τότε για ένα καλύτερο αύριο στον πόλεμο του 1940 οι παπούδες-προπαπούδες, γιαγιάδες-προγιαγιάδες μας, άλλωστε;”
2.Σκηνή 1η
Τα παιδιά είναι στην είσοδο της σκηνής.
ΜΑΘΗΤΡΙΑ 1: Παιδιά, ελάτε! Μην καθυστερείτε! Είπαμε να πάμε για εξερεύνηση, αλλά με την κουβέντα αργήσαμε πολύ και πρέπει να επιστρέψουμε σύντομα!
ΜΑΘΗΤΡΙΑ 2: Τι είναι εδώ;
ΜΑΘΗΤΡΙΑ 3: Έχω ακούσει ότι εδώ ζούσε πολύ παλιά ένας άνθρωπος. Είχε ξεκινήσει ο πόλεμος με τους Γερμανούς, αυτός ερχόταν εδώ μαζί με άλλους συνομήλικους. Πέρασαν τα χρόνια, έφυγαν οι Γερμανοί και αυτός συνέχιζε να έρχεται. Εξαφανίστηκε μετά από αρκετό καιρό, είχε πλέον γεράσει. Μυστήριο ήταν όλη του η ζωή!
ΜΑΘΗΤΗΣ 4: Και δεν τον είδε ποτέ ξανά κάποιος;
ΜΑΘΗΤΡΙΑ 10: Όχι, έτσι έχω ακούσει από τον παππού μου. Σε αυτό το σπίτι δεν έμενε κανένας για πολλά χρόνια.
ΜΑΘΗΤΡΙΑ 2: Δεν έμενε αυτός ο άντρας;
ΜΑΘΗΤΗΣ 5: Αυτός έμεινε εδώ μετά την κατοχή. Μόνος του. Λένε ότι ζούσε με αναμνήσεις, είχε περάσει πολύ δύσκολα. Δεν έχω καταλάβει τι ακριβώς έκανε εδώ. Τι σήμαινε για αυτόν αυτό το μέρος. Θα ήθελα να δω πώς είναι μέσα, έχω περιέργεια μεγάλη. Πάμε να δούμε.. Ανοίξτε την πόρτα.
Η πόρτα τρίζει και μπαίνουν μέσα.
Ψάχνουν τριγύρω σε ένα παλιό γραφείο. Προσπαθούν να ανοίξουν το συρτάρι και βρίσκουν ένα γράμμα. Το γράμμα ήταν ενός άντρα που ζούσε εκεί και είχε εξαφανιστεί. Ανοίγουν το γράμμα και διαβάζουν…
ΜΑΘΗΤΗΣ 6: “Νιώθω ότι είναι το τελευταίο γράμμα που γράφω. Όποιος ή όποια το διαβάζει θα βρει σε λίγο έναν μοναδικό θησαυρό, που τον κρύβαμε προσεκτικά τα χρόνια της Κατοχής..”
ΜΑΘΗΤΡΙΑ 2: Τι εννοεί; Θα βρούμε θησαυρό; Θα γίνουμε πλούσιοι;
ΜΑΘΗΤΗΣ 7: Δεν ξέρω. Τι θέλει να πει;
ΜΑΘΗΤΡΙΑ 9: “Μέσα στο μπαούλο βρίσκεται. Τόσο μικρό, μα τόσο μεγάλο! Ένα παράθυρο σε όλο τον κόσμο, μία πόρτα ανοιχτή στην Ελπίδα. Άλλοτε να μας ψυχαγωγεί, άλλοτε να μας μεταφέρει τα νέα.”
ΜΑΘΗΤΡΙΑ 1: Τι να είναι; Ψάξτε! Βιβλία, λάμπες, ρούχα, πετσέτες. Για μισό λεπτό, κάτι έχει τυλιγμένο σε αυτή την πετσέτα.
Εκεί ήταν κρυμμένο το ραδιόφωνο.
ΜΑΘΗΤΗΣ 6: Είναι ένα παλιό ραδιόφωνο! Αυτό είναι ο θησαυρός… Συνεχίστε το γράμμα. Τι λέει;
ΜΑΘΗΤΗΣ 7: Βγάζετε τα γράμματα; Δεν είναι γραμμένα όπως τώρα. Λες και είναι Γραμμική Β, μου φαίνεται!
ΜΑΘΗΤΗΣ 5: Δεν είναι σύμβολα. Υπερβάλεις! Είναι μάλλον, όμως, γραμμένα με το παλιό σύστημα. Το πολυτονικό! Άντε, διαβάστε επιτέλους!
Τα παιδιά συνεχίζουν την ανάγνωση του γράμματος.
ΜΑΘΗΤΡΙΑ 3: “Οι Γερμανοί βγάλανε φιρμάνι να παραδοθούν όλα τα ραδιόφωνα. Οποιοι έχουν ραδιόφωνο ή γαληνίτη με ακουστικά, θα κυνηγούνται. Εμείς, όμως, είπαμε… θέλαμε να ζήσουμε. Θέλαμε να ξέρουμε τι γίνεται στον κόσμο και καμιά τριανταριά νέοι, κρυφά απ’ τις μανάδες μας, πηγαίναμε σ’ ένα σπίτι ανοίκιαστο, ακατοίκητο. Μαζευόμασταν δήθεν για πάρτι και ακούγαμε ραδιόφωνο. Μη ρωτάτε παραπάνω.”
ΜΑΘΗΤΡΙΑ 8: “Κανείς δε ρωτούσε τότε. Είχαμε γίνει όλοι παράνομοι, συνωμότες. Δε ρωτάς, δε λες, μόνο ακούς. Καινούριος δεν υπήρχε στην παρέα. Ημασταν όλοι οι παλιοί οι γνωστοί: Εγώ, ο Θανάσης, ο Σήφης ο κουτσός, ο Ακύλας, ο Μενέλαος, η Ιοκάστη – αδέρφια ήταν αυτοί οι τρεις, ο μπαμπάς τους είχε σκοτωθεί την πρώτη μέρα που βομβάρδισαν οι Ιταλοί – ο Νικήτας, η Κατίνα, ο Μανούσος, ο Αντρέας ο πιο καλοντυμένος της παρέας (ο μπαμπάς του είχε σπουδάσει γιατρός στην Ιταλία)- κι άλλοι.”
Το ραδιόφωνο το έχουν τα παιδιά μπροστά τους και προσπαθούν να το δοκιμάσουν αν λειτουργεί.
ΜΑΘΗΤΗΣ 7: Ανοίγει;
ΜΑΘΗΤΡΙΑ 10: Ας προσπαθήσουμε!
ΜΑΘΗΤΗΣ 4: Άραγε, μπορούμε να πιάσουμε κάποιο σταθμό;
ΚΟΥΡΤΙΝΕΣ ΚΛΕΙΝΟΥΝ
ΜΑΘΗΤΡΙΑ 9: Νομίζω ότι μεταφερόμαστε σε μια άλλη εποχή.
ΜΑΘΗΤΡΙΑ 2: Φοβάμαι!
Ανακοινωθέν για την έναρξη του πολέμου 00.55
ΚΟΥΡΤΙΝΕΣ ΑΝΟΙΓΟΥΝ
3.Σκηνή 2η
Τα παιδιά αναστατωμένα ακούνε ραδιόφωνο, περπατάνε ανήσυχα και μετά μόλις ακούσουν τις σειρήνες τρέχουν στη γωνία να καθίσουν. Παρακολουθούν το σκετς.
Σειρήνα πολέμου 00.15
ΣΚΕΤΣ “Οι στρατιώτες μας φεύγουν για το μέτωπο”
ΤΡΑΓΟΥΔΙ Κορόιδο Μουσολίνι 02.55
ΚΟΥΡΤΙΝΕΣ ΚΛΕΙΝΟΥΝ
ΗΧΗΤΙΚΟ ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ για την είσοδο των Γερμανών στην Αθήνα 01.30
4.Σκηνή 3η
ΚΟΥΡΤΙΝΕΣ ΑΝΟΙΓΟΥΝ
ΜΑΘΗΤΡΙΑ 3: Δεν φτάνει που έλεγαν ψέματα οι Γερμανοί στο ραδιόφωνο, μας ζήτησαν να πάμε και να το σφραγίσουμε για να πιάνει μόνο αυτό τον Σταθμό που ελέγχουν! ΠΟΤΕ! Εμείς δε θα το κάνουμε!
Η Μαθήτρια … πηγαίνει το ραδιόφωνο στο πηγάδι και το κατεβάζει!
ΤΡΑΓΟΥΔΙ “Στην κατοχή” 01.30
ΜΑΘΗΤΗΣ 4: Παιδιά, γρήγορα. Είναι 2.30 η ώρα!
Εδώ Λονδίνο- Εδώ Λονδίνο
ΜΑΘΗΤΗΣ 5: Την πόρτα γρήγορα! Γρήγορα!
ΜΑΘΗΤΡΙΑ 10: Αφήστε το ραδιόφωνο τώρα, νομίζω κάποιος μας ακολουθούσε.
ΜΑΘΗΤΗΣ 6: Σιγά σιγά θα το βάλουμε βρε. Να μάθουμε τι γίνεται στον κόσμο.
ΜΑΘΗΤΡΙΑ 3: Θανάση, πήγαινε στην πόρτα να έχεις τον νου σου!
ΜΑΘΗΤΗΣ 4: Βρε; τρελός είσαι; Βρε; Δεν είσαι καλά! Εδώ σκοπός είναι να ακούσουμε εμείς Λονδίνο, όχι το Λονδίνο εμάς. Έλα Παναγία μου. Μπα σε καλό σου!
ΜΑΘΗΤΡΙΑ 10: Μάλιστα, φάτε εγκώμια!
ΜΑΘΗΤΗΣ 5: Ναι, αλλά αυτά τα ξαναείπεν!
ΜΑΘΗΤΡΙΑ 1: Μωρέ καλά τώρα. Από τέτοια, δεν ιδρώνει τ’ αυτί μας.
Χτυπάει η πόρτα.
ΜΑΘΗΤΡΙΑ 8: Κρύψτε το, γρηγορα!
ΜΑΘΗΤΡΙΑ 10: Όχι εκεί! Θα το βρουν! Στο πηγάδι γρήγορα, στο πηγάδι!
ΜΑΘΗΤΡΙΑ 1: Τώρα; Τι γίνεται; Πέφτουμε κι εμείς στο πηγάδι, παιδιά;
ΜΑΘΗΤΡΙΑ 2: Τώρα τώρα!
ΜΑΘΗΤΡΙΑ 8: Ας πάει κάποιος να ανοίξει, βρε παιδιά!
ΜΑΘΗΤΡΙΑ 3: Τώρα τώρα!
ΜΑΘΗΤΗΣ 5: Έχω μια ιδέα, να πάμε όλοι μαζί, για να μη βρει κανένας τον μπελά του!
Και πού είσαστε… Καλοσυνάτοι καλοσυνάτοι. Με χαμόγελο στα χείλια!
ΜΑΘΗΤΡΙΑ 10: Τώρα τώρα τώρα!
Μπαίνουν οι Γερμανοί (Μαθητής 11 και Μαθητής 8).
ΜΑΘΗΤΗΣ 11: Ψηλά τα χέρια!
ΜΑΘΗΤΡΙΑ 8: Ψηλά, ναι!
ΜΑΘΗΤΗΣ 11: Είναι περιττό να σας πω ότι αν επιχειρήσει κάποιος να φύγει, δε θα φέρει κανένα αποτέλεσμα.
ΜΑΘΗΤΗΣ 11: Οπλοφορεί κανείς;
ΜΑΘΗΤΡΙΑ 22: Αστειεύεστε κύριε;
ΜΑΘΗΤΗΣ 11: Ακόμα καλύτερα, ανοίχτε την πόρτα!
Ο ΜΑΘΗΤΗΣ … είναι σκαρφαλωμένος στον τοίχο και κοιτάζει. Μετά ανοίγει ο Μαθητής ….
ΜΑΘΗΤΗΣ 11: Τι κάνετε εδώ;
ΜΑΘΗΤΗΣ 5: Να, είπαμε να μαζευτούμε να παίξουμε όλοι μαζί.
ΜΑΘΗΤΗΣ 11: Και δεν κάνετε τίποτα παράνομο;
ΜΑΘΗΤΗΣ 5: Όχι, βέβαια, κύριε.
ΜΑΘΗΤΗΣ 11: Ψάξτε το ραδιόφωνο.
Οι Γερμανοί ψάχνουν το ραδιόφωνο, αλλά δε βρίσκουν τίποτα, γιατί είναι κρυμμένο καλά!
ΜΑΘΗΤΗΣ 11: Βρήκατε τίποτα;
ΜΑΘΗΤΗΣ 7: Όχι!
ΜΑΘΗΤΗΣ 11: Αυτή τη φορά τη γλιτώσατε!
Οι Γερμνανοί φεύγουν.
ΜΑΘΗΤΡΙΑ 10: Πάμε να φύγουμε για το σπίτι. Η μαμά θα μας περιμένει και είναι αργά.
ΜΑΘΗΤΡΙΑ 1: Ουφ, τι ήταν και αυτό;
ΜΑΘΗΤΗΣ 6: Νόμιζα ότι θα το βρουν! Λέτε κάποιος να μας μαρτύρησε;
Τα παιδιά γυρίζουν. Τα 3 αδέρφια και η ξαδέρφη τους μπήκαν στο σπίτι, αλλά η μαμά τους περίμενε ανήσυχη.
ΜΑΘΗΤΡΙΑ 12: Παιδιά, πού ήσασταν πάλι;
ΜΑΘΗΤΡΙΑ 10: Είχαμε πάει σε ένα πάρτι. Μας είχαν ενημερώσει τα παιδιά από το σχολείο ότι θα το οργανώσουν για τα γενέθλια του Θανάση και σκεφτήκαμε ότι είναι καλή ιδέα να μαζευτούμε η καλή παρέα.
ΜΑΘΗΤΡΙΑ 12: Αφήστε τα αυτά! Κάτι ετοιμάζετε εσείς. Δε μου το βγάζετε από το μυαλό!
ΜΑΘΗΤΗΣ 6: Αλήθεια σου λέμε, είπαμε να ξεσκάσουμε λίγο. Δεν αντέχεται τόση θλίψη.
ΜΑΘΗΤΡΙΑ 12: Επειδή είμαι μάνα σας και μπορώ να καταλάβω αν μου λέτε αλήθεια, ένα έχω να σας πω. Μην παίζετε με τους Γερμανούς, αυτοί δεν αστειεύονται. Μη με βάλετε σε μπελάδες, ούτε εμένα ούτε τη δόλια τη γιαγιά σας. Έχουμε χάσει παππού στον Αγώνα! Θα μας εκδικηθούν οι Γερμανοί!
ΜΑΘΗΤΡΙΑ 1: Θεία μου, μην ανησυχείς! Εμείς προσέχουμε.
ΜΑΘΗΤΗΣ 6: Απλά, θέλουμε να ξέρεις ότι νώθουμε κι εμείς την ανάγκη να πούμε ΟΧΙ στους κατακτητές. Αν δεν μπορούμε ως παιδιά να κάνουμε Αντίσταση, τουλάχιστον ας βοηθάμε με όποιον τρόπο μπορούμε.
ΜΑΘΗΤΡΙΑ 12: Αχ, τι μου κάνετε! Μυαλό δεν έχετε. Δεν ξέρω τι ετοιμάζετε. Καθίστε να φάμε και δε θέλω να ξανακούσω για αυτά. Με στενοχωρείτε, παιδιά μου. Σας αγαπώ. Δε θέλω να σας χάσω.
ΜΑΘΗΤΗΣ 4: Εντάξει, μανούλα μου. Σου υποσχόμαστε να είμαστε φρόνιμοι. Τα μάτια μας θα τα έχουμε δεκατέσσερα. Ξέρεις πολύ καλά με ποιους κάνουμε παρέα. Εμείς απλά θέλουμε μάθουμε την αλήθεια, δεν κάνουμε τίποτα άλλο.
ΜΑΘΗΤΡΙΑ 12: Το ελπίζω, αγόρι μου. Καθίστε τώρα στο τραπέζι για να φάτε σούπα με παξιμάδι.
ΚΟΥΡΤΙΝΕΣ ΚΛΕΙΝΟΥΝ
5.Σκηνή 4η
ΚΟΥΡΤΙΝΕΣ ΑΝΟΙΓΟΥΝ
Την άλλη μέρα, τα παιδιά βρίσκονται πάλι στο στέκι τους και είναι καθισμένα στη γωνιά.
ΜΑΘΗΤΡΙΑ 2: Βγάλτε το ραδιόφωνο γρήγορα!
ΜΑΘΗΤΗΣ 4: Νομίζω ότι δεν είναι σωστό να το συνεχίσουμε αυτό. Δεν ακούσατε τι είπε η μητέρα χτες; Φανταστείτε λοιπόν να ήξερε ότι μπήκαν οι Γερμανοί και έψαχναν! Κάτι ξέρουν αυτοί! Σίγουρα και κάποιος θα μας παρακολουθεί.
ΜΑΘΗΤΗΣ 5: Μην σκέφτεσαι με αυτόν τον τρόπο. Έτσι, βοηθάμε τους Έλληνες στη μάχη, θα ενημερώνουμε τους πατριώτες μας για να παίρνουν θάρρος. Να ελπίζουν ότι κάποια στιγμή θα τελειώσει όλο αυτό το κακό.
ΜΑΘΗΤΗΣ 6: Εμείς αυτό μπορούμε να κάνουμε αυτή τη στιγμή. Να μαθαίνουμε την αλήθεια και να τη διαδίδουμε! Η μητέρα, και η κάθε μητέρα και η κάθε γυναίκα, σίγουρα θα ήθελαν να μιμηθούν τις Γυναίκες Ηπειρώτισσες.
ΜΑΘΗΤΗΣ 7: Ωχ, τι γίνεται; Βλέπω καλά; Αυτές είναι;
Τα παιδιά κάθονται στη γωνία και παρακολουθούν.
ΣΚΕΤΣ “Γυναίκες της Πίνδου”
ΤΡΑΓΟΥΔΙ “Γυναίκες ηπειρώτισσες” 02.15
ΚΟΥΡΤΙΝΕΣ ΚΛΕΙΝΟΥΝ
6.Σκηνή 5η
Τα παιδιά κάθονται μπροστά στο ραδιόφωνο, ακούνε κάποιο μικρό απόσπασμα και μιλούν.
ΗΧΗΤΙΚΟ ΜΕ ΝΤΟΚΟΥΜΕΝΤΑ: Εδώ Λονδίνον 00.29
ΜΑΘΗΤΗΣ 4: Είδατε; Είδατε πόσες νίκες; Είδατε τι κατάφερε ο Ελληνικός στρατός;
ΜΑΘΗΤΗΣ 6: Ναι! Ποιος το περίμενε; Όλοι Πίστευαν στην αρχή πως ο Ελληνικός στρατός δε θα μπορούσε να κάνει ούτε βήμα. Όλοι πίστευαν πως ο στρατός των εχθρών ήταν ανίκητος.
ΜΑΘΗΤΗΣ 4: Εμείς όμως δεν το πιστέψαμε ποτέ αυτό. Και να, που τώρα οι νίκες έρχονται η μια πίσω από την άλλη. Εμπρός όλοι μαζί να τραγουδήσουμε για αυτούς τους ήρωες!
ΤΡΑΓΟΥΔΙ “Πήραμε τ’ Αργυρόκαστρο” 00.45
Τα παιδιά έρχονται από την πόρτα τρέχοντας και κάθονται γύρω από το ραδιόφωνο.
ΜΑΘΗΤΡΙΑ 3: Πάμε γρήγορα!
ΜΑΘΗΤΡΙΑ 9: Παιδιά, γιατί τρέχετε; Σας είδε κανένας τώρα που ερχόσασταν;
ΜΑΘΗΤΡΙΑ 1: Όχι, ένα σκυλί μας κυνηγούσε!
ΜΑΘΗΤΡΙΑ 9: Μήπως σας ακολουθούσε κάποιος; Ελέγχατε συνέχεια καθώς πήρατε τον δρόμο για το στέκι μας;
ΜΑΘΗΤΡΙΑ 10: Όχι, όχι. Πρόσεχα.
ΜΑΘΗΤΡΙΑ 3:Κι εγώ πρόσεχα.
ΜΑΘΗΤΡΙΑ 8: Να σας πω, έχετε ακούσει για τον Γιώργο Θαλάσση; Που είναι λίγο μεγαλύτερος από εμάς; Θα πήγαινε Γυμνάσιο τώρα…
ΜΑΘΗΤΡΙΑ 9: Βέβαια. Το όνομα αυτού του παιδιού αυτό θα μείνει για πάντα χαραγμένο στις μνήμες μας. Θα εμπνεύσει, θα δείτε.
ΜΑΘΗΤΡΙΑ 1: Αυτός έμενε στην περιοχή μας. Οι δυο γονείς χάθηκαν μια για πάντα κατά την ανατίναξη του σπιτιού τους σε βομβαρδισμό του λιμανιού του Πειραιά από τη γερμανική αεροπορία. Θρύλος έχει γίνει.
ΜΑΘΗΤΡΙΑ 9: Συμφωνώ. Από τότε, ο Γιώργος αποφάσισε να δώσει κι αυτός τον Αγώνα για την Απελευθέρωση της Ελλάδας. Ήταν σκοπός της ζωής του.
ΜΑΘΗΤΗΣ 6: Πραγματικός ήρωας! Πόσο θα ήθελα να τον γνωρίσω.
ΜΑΘΗΤΡΙΑ 9: Πέρασε πολύ δύσκολα, μα δεν το έβαλε ποτέ κάτω. Ορφανός από μικρός μα είχε τέτοιο πείσμα να αγωνιστεί για τους Έλληνες, τους συμπατριώτες μας.
Ο μαθητής κάνει τον Γιώργο Θαλάσση. Τα παιδιά που τραγουδούν, σηκώνονται ένας ένας όρθιοι και απευθύνονται στον Θαλάσση. Μετά κάθονται πάλι.. Χειροκροτούν στο ρυθμό.
ΤΡΑΓΟΥΔΙ: Γιώργος Θαλάσσης
Ο Θαλάσσης, μόλις τελειώνει το τραγούδι, βγαίνει μπροστά, πετάει το παλιό πουκάμισο, και απευθυνόμενος στα παιδιά κάνει μία αποκάλυψη…
ΜΑΘΗΤΗΣ 7: Εγώ ήμουν αυτός που ψάχνατε… Το σπίτι αυτό, είναι το σπίτι μου. Εδώ έμενα, ήταν το στρατηγείο μου!
Εμφανίζονται τα παιδιά του σήμερα ένα ένα και βγαίνουν μπροστά.
ΜΑΘΗΤΗΣ 5: Τα χρόνια του πολέμου πολλά δεινά έπληξαν όλη την Ευρώπη, όλον τον κόσμο. Θάνατοι, Πόνος, Αποχωρισμός, Πείνα, Μαρτύρια, Ολοκαυτώματα. Πόλεις, χωριά και χώρες κατεστραμένες. Μαύρο παντού. Οι Άνθρωποι έκαναν τόσο κακό στους άλλους Ανθρώπους. Δυστυχισμένοι άνθρωποι όλοι, στο τέλος. Άνθρωποι δεν είμαστε όλοι; Τι έχουμε να χωρίσουμε;
ΜΑΘΗΤΗΣ 7: Ανθρωποι, ανθρωποι!
ΜΑΘΗΤΡΙΑ 3:”Προς τι το αίμα, προς τι το μίσος, προς τι ο αλληλοσπαραγμός.
ΜΑΘΗΤΡΙΑ 2: Για όλους υπάρχει γη,
ΜΑΘΗΤΡΙΑ 12: για όλους υπάρχει ήλιος.
ΜΑΘΗΤΡΙΑ 8: Θεμέλιο της ευτυχίας η δικαιοσύνη και η αγάπη.
ΜΑΘΗΤΗΣ 6: Άνθρωποι, άνθρωποι!
ΜΑΘΗΤΡΙΑ 9: Αιμοχαρείς, αιμοδιψείς και αιμοβόροι!
ΜΑΘΗΤΡΙΑ 10: Προς τι το μίσος, προς τι ο αλληλοσπαραγμός!
ΜΑΘΗΤΗΣ 11: Μοίρα κοινή των ανθρώπων ο θάνατος.
ΜΑΘΗΤΗΣ 4: Όλοι άνθρωποι είμαστε, όλοι αδέρφια είμαστε,
ΜΑΘΗΤΡΙΑ 1: όλοι μέρη του σύμπαντος.”
ΟΛΟΙ: Ανθρωποι, άνθρωποι!